Bu iki kelime arasında kesin bir sınır çizmek zor. Onur günümüzde unutulmaya yüz tutsa da itibar moda oldu kullanılıyor.
Tarihte; Türk törelerinde Tengricilikte, Japon Bushidosunda, Konfüçyüs, LaoTzu’nda sıkça rastlarız.
Türk Askeri tarihinde en önemli ERDEM olarak ortaya çıkar. Sadece Askerlerin değil, her bireyin Karakteri, Davranışı, düşüncesi yaptığı edimlerle belirlenir ve her insanda olması gereken olmazsa olmazı ERDEM’dir.
Günümüzde ise yerini “paran kadar konuş” yoz, ahlaksız, kapitalist söylem almıştır.
Eğitim sistemimiz de bu yönde yetişen marka, para ile itibar arayan bireyler türetmektedir. Bu iki kelimeyi anlatmanın en iyi yolu örneklere bakmaktır. Örnekleri yakın tarihimizden alacağım, sizler çoğaltın.
Benim gözümde Onur ve İtibarı birleştiren, tanımlayan en iyi örneklerden biri ATATÜRK’ün Çanakkale cephesinde ölen ANZAK Askerlerinin annelerine verdiği cevaptır Çanakkale’den Yeni Zelanda, Avustralya’ya kadar her yerde yazılıdır.
ANZAKLI ANNEYE ATATÜRK’ÜN MEKTUBU:
Bu memleket üzerinde kanlarını döken kahramanlar! Burada dost bir Vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçiklerle yanyana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen ANALAR! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.
ANNENİN cevabı kısaca; Biz de kendilerine ATA demek istiyoruz. Evlatlarımızı bir baba gibi kucaklayan büyük ATA’ya tüm analar adına şükran, sevgi, saygıyla.
Mehmetciğe size “ÖLMEYİ EMREDİYORUM” emri verip Çanakkale’de 500.000’e yakın ölümü gören insanın; düşmanına karşı KİN, NEFRET gibi duygulardan arınmış böyle bir bakış cevap yazmak ONUR ve daha fazlası bir insana özgüdür.
Anzak askerinin ANNESİ’nin cevabı da onun dünya çapında İTİBARININ göstergesidir.
Diğer bir olay Osmangazi köprüsünde “Catwalk” diye bilinen halatın kopması sonucu Japon Mühendis Kishi Riyoichi intihar etmiştir. bu olayda kendi hatası yoktur. Bu ONUR’dur. Bizim gözümüzde onun İTİBARIDIR.
ATATÜK’ün bi diğer anısı; Padişah İstanbul’u işgal eden kuvvetler adına Gen.Harrington’a bir aksam yemeği verir. M.K.ATATÜRK de yemeğe davetlidir.
Askerlikte bir kural vardır; Yenilen Ordu mensuplarının tüm rütbe ve işaretleri sökülür er gibi giyinmek zorundadırlar. Atatürk yemeğe tüm rütbe ve nişanlarını takmış olarak gelir yerini alır. Salonda soğuk bir hava eser. Gen Harrington tercüman olan rütbesiz giyinmiş Osmanlı Binbaşısını çağırır. Mustafa Kemal’e sorun, yenilen Ordunun Subayıdır, kurallar gereği rütbe, nişan takamaz der.
Mustafa Kemal’in cevabı; Gen Harringtona söyleyin ben, hiçbir cephede yenilmedim, yenemediniz. Çanakkale, Trablus, Filistin, Şam sizi yendim der.
Tercüman Binbaşı yasak olmasına rağmen M.Kemal’e selam verir döner Gen. Harringtona cevabını aktarır. Ortam gergin bir hal alır ama General ayağa kalkar ve herkesi M.Kemal adına şerefine kadeh kaldırmaya davet eder. Padişah dahil herkes ayakta M.Kemal’in şerefine kadeh kaldırır. İşte ONUR, CESARET, ŞEREF, İTİBAR budur.
Ömer Seyfettin İncili Kaftan hikayesindeki Muhsin Çelebi’nin davranışları onur ve itibarın diğer bir örneğidir.
Şahın huzuruna elçi olarak çıktığı vakit oturacak yer gösterilmediği için incili kaftanını yere serer ve üzerine oturur. Giderken de kaftanını vermek isteyen veziri geri çevirir almaz bu da onurdur, itibarını arttırır.
42 Devlet Başkanı ve Kralı ayağına getirmek masasında ağırlamak onun onur ve itibarını gösterir.
Atatürk’ün ölümünde İtalyan basınının yazdığı/söylediği şu cümle dünya çapında onur ve itibarını gösterir.
“SEZAR, İSKENDER, NAPOLYON ayağa kalkın BÜYÜĞÜNÜZ geliyor” İsmet İnönü’nün ABBD Başkan Johnson’a yazdığı cevap “yeni dünya kurulur Türkiye orada yerini alır” bunu yazmak için onur olması lazımdır zaten geçmişinden de yeterli itibarı vardır.
Erbakanın Başbakan Yardımcısı iken Hava Kuvvetlerinde 300 pilota 6.Filoya intihar dalışı yapacak bir gönüllü istiyorum derken 300 pilotun aynı anca ayağa kalkması pilotların onurlu asker oldukları, itibarlarını koruduklarını gösterir.
Erbakanın da bu soruyu soracak onur ve cesarete sahip olduğunu pilotların da bu emre hazır olduklarını göstermesi onun itibarını açıklar çünkü emrin arkasında duracaktır.
Mecliste eleştiri dozunu kaçıran milletvekilini Süleyman Demirelin çağırıp konuşuyorsun ama senin arkanda terzinin diktiği ceket onun arkasında koskoca KURTULUŞ savaşı var derken İnönünün onur ve itibarını ortaya koyarak ders vermiş onurlu davranıp itibarını arttırmıştır.
Hindistanın efsane kurucu lideri ve özgürlük savaşçısı Mahatma Gandhinin bir görüşü M.K.ATATÜRK kurtuluş savaşı vermeden önce tanrının İngiliz olduğunu düşünürdük ona verdiği onur ve itibar ortadadır.
Büyük İskenderin cenaze törenindeki isteğinin bir bölümü sağ elimde altın küre olsun sol elim boşta olsun herkes bunu görsün çok anlamlıdır. Elim boş geldim boş gidiyorum ama onur ve itibarı hala var.
Amerikan ordu gazetesi “Stars and Stripes” 1980 senesinde 23,4 sayfalarını kaplayan Atatürkle ilgili ayrıntılı bir yazı da asker araştırmasının yorum; Modern TC’nin kurucusu M.K.Atatürk kurucumuz ve bağımsızlığımızın önderi George Washington, özgürlük ve insan hakları hamisi birleştiricimiz Abraham Lincoln, demokrasi şövalyemiz Franklin Roosvelti alın ve üzerine efsane başkan J.F.Keneddy ekleyin. İşte ATATÜRK bu birleşmelerin tümünden daha fazla bir şey ifade etmektedir.
İncirlik üssünde İŞİD’le mücadele karargahında bir Türk Subayına ABD Komutanlığı tarafından bir madalya tevdi ediliyor. Albay Orkun Özeller madalyayı verenler düşmanım YPG ile işbirliği içindedir. ONURUM bu madalyayı kabul etmeme müsaade etmemektedir diyerek madalya ve beratı geri çevirir törenden ayrılır. Bu Türk Subayının ONURLU duruşudur, ona İTİBAR kazandırmıştır.
Bir anonim sözle bitirelim “bilge kişi karanlıkta ışık, çıkmaz sokakta yol bulandır”
Yukarıdaki ABD gazetesinde yazan Amerikalı Subayın Atatürk için söylemek istediği şey de Atatürkün BİLGELİĞİ olmalıdır.
ONUR ve İTİBARI biliyor muyuz, anladık mı, var mı?!..
Turgut SIDAL
