Sağlık Nedenleri
Çalışma Hayatını düzenleyen Bireysel İş Yasaları işçi, işveren arasında kurulacak sözleşmelerin yazılı olarak yapılmasını zorunlu kılmaktadır.
4857 Sayılı İş Yasasının Amaç başlıklı 1.maddesine bakıldığında,işverenlerin çalıştırılan işçilerle yapılacak iş sözleşmelerinde, iş ve çalışma şartları ile ilgili görev, yetki,hak ve sorumlulukların öngörülmesi gerektiğini görmekteyiz.
İş sözleşmesinin kurulması ile ilgili çalışma koşulları,işin yürütümü ve yönetime ilişkin hükümlerin yanı sıra, sona ermesine ilişkin yükümlülüklerin de düzenlenmesi gerekir. Hiç bir iş sözleşmesi, sona ermeyecek diye bir hükümle sınırlandırılamaz veya bu anlamda hüküm kurulamaz.
İş Yasalarında iş sözleşmelerinin sona erdirilmesi farklı nedenlere dayalı olabilmektedir.İş Sözleşmelerinin haklı nedenle fesih hakkı konusunda Yasada işçi ve işverenler için getirilen hak ve yükümlülüklerin birbirine çok yakın başlıklarla hükme bağlandığı görülmektedir.
İş Sözleşmelerinin sonlandırılması ;
*Süreli fesih,
*İşçi için haklı nedenle fesih hakkı,
*İşveren için haklı nedenle fesih hakkı,başlıkları altında incelenmesi gerekmektedir.
Süreli fesih, İhbar Öneli başlıklı yazımızda ayrıntılı bir biçimde sunulmaya çalışılmıştı.4857 Sayılı İş Yasasının 17.maddesi iş sözleşmesinin süresine paralel olarak, Süreli Fesih konusunu oluşturmaktadır.Bu hüküm Toplu İş Sözleşmesi hükümleriyle işçi lehine değiştirilebilinir.
İşçi için haklı nedenle fesih hakkının doğabilmesi 4857 sayılı İş Yasasının 24.maddesinde düzenlenmiş olup,İş Sözleşmelerinin taraflara yüklediği yükümlülükler,işçi ve işveren için Sağlık Nedenleri, Ahlak ve İyi niyet Kurallarına Uyulmaması ve Zorunlu Nedenler konularını kapsamaktadır.
Sağlık Nedenleri;
İşçinin iş sözleşmesini derhal fesih hakkını düzenleyen 4857 Sayılı Yasanın 24.maddesinin I.Bendinin a fıkrasındaki İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa hükmüyle işçiye derhal fesih hakkı getirilmiştir.
Sağlık nedenleri ile iş sözleşmesinin haklı nedenle fesih hakkının doğabilmesi için, her şeyden önce yapılan iş, işçinin yaşamı veya sağlığı için tehlikeli olmasını gerektirmektedir.İş
Sözleşmesinin kurulduğu tarihte bilinmeyen tehlikenin sağlık sorunu yaratması,bu da işin niteliğinden kaynaklanması gerekmektedir.
Ayrıca işçinin sağlık sorunlarının işyeri koşullarından kaynaklandığı hastane sağlık raporlarıyla onaylanması gerekir.Hastalığın doğması ve tekrarlanması işyeri çalışma koşullarından meydana geldiği tespit edilmedikçe fesih işlemi haklı nedenle fesih sayılmaz.Bu bakımdan işçinin işe başlar iken, sağlık kuruluşlarından alacağı Sağlık Raporu işverenler lehine delil olacaktır.
4857 Sayılı İş Yasasının 24.maddesinin I.Bendinin b fıkrasında ise öngörülen işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren,yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa hükmü, işçiye bildirim süresinin beklemeksizin sözleşmesini derhal fesih hakkını vermektedir.
Bulaşıcı ve işçinin işi ile bağdaşmayan hastalık nedeniyle fesihte,işçinin işverenle sıkça ve doğrudan doğruya görüşme içinde olma şartları aranmaktadır.
Özetle işin yapılması, işin niteliğinden kaynaklanan bir nedenle işçinin sağlığı için tehlike yaratmış ise, işçi için haklı nedenle fesih hakkı doğacaktır.İş Sağlığı ve güvenliği önlemleri alınmayan bir işyerinde hastalığa yakalanan işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmiş sayılır.
Konuyla ilgili 854 Sayılı Deniz İş Yasasının 14.maddesinde de Önelsiz Fesih ve İnfisah hali öngörülmüştür. Herhangi bir sebeple sürekli olarak gemide çalışmasına engel bir hastalığa veya sakatlığa uğraması durumunda Gemi Adamının iş sözleşmesini önelsiz fesih hakkı bulunmaktadır.
Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkındaki 5953 Sayılı Yasada da fikir işçileri için bir güvence hükmü olarak kabul edilecek 212 Sayılı Yasa ile değiştirilen 12.maddesinde Gazetecinin uğradığı hastalık sebebiyle iş akdi işveren tarafından feshedilemez.Ancak bu hastalığın altı aydan fazla uzaması halinde tazminat verilmek suretiyle akdin feshi cihetine gidilebilir.denilmektedir.Fesih ile ilgili İşçi için bir başka hüküm bulunmamaktadır.
İşçinin bildirimsiz fesih hakkını öngören Ahlak ve İyi niyet Kurallarına Uymayan Haller ve benzerleri ve Zorlayıcı Sebepler konuları ayrı başlıklar altında sunulacaktır.
Haklı nedenle Fesih için zaman aşımı süresi 4857 Sayılı İş Yasasının 26.maddesinde öngörülmüş olup,fiilin gerçekleşmesinden itibaren 1 yıl ve öğrenilmesinden itibaren 6 iş günüdür.
Sevgiyle, Sağlıkta Kalınız.
fozturk.01@ hotmail.com
