Altmış dokuza doğru koşarken, benim doğum tarihimde yayımlanmış Cumhuriyet Gazetesi.gerçekten de çok hoş bir sürpriz yapılıp, hediye geldi.
68 yıl önceki Cumhuriyet.
8 sayfalık gazetedeki haber ve reklamlar öylesine çok farklı ki. Bugün ile kıyaslama konusunda güzel örnekler var.
Logonun Altında KURUCUSU: YUNUS NADİ ismi yer alıyor.
Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet – İstanbul - Posta Kutusu: İstanbul No: 246
Telefonlar. Umumi santral Numarası: 24298 Yazı İşleri: 34299 Matbaa 24290
Gazete logosunun sol yanında “Din Tasavvuf Kitapları” başlıklı reklam var. Reklamın ayrıntılarındaki kitaplardan bazılarını yayımlandıkları gibi sıralıyorum:
Allahın resülü Hazreti Muhammed 600 K.
Zaman zihniyeti Kur’an ve
İslam – 2 200 K “
Muhiddini Arabi Mustafa Kaan 250 K “
Abdülkadir Geylani “ “ 200 K “
Ruh ve ölüm ötesi “ “ 150 K “
İslam aslanı Hazreti Ali “ “ 100 K “
Diye devam ediyor,
Logonun sağ yanında ki, “Resimli Tarih Mecmuası” reklamı bulunuyor. Ayrıntıları da; “ 4 üncü efid tamamlandı. 16 Liradır. Yanyana resimli. Peygamberler tarihini çıkan 49. uncu sayıda behemehal okuyunuz.” Yazısı yer almış.
Gazetenin manşetinde ise üç ayrı haber yer almış.
- Haber: “Mecliste Kahire rezaleti için gensoru önergesi” başlığının altındaki spot “Köylü Partisi dün önergesini Meclise verdi, C.H.P. de önerge metnini hazırlıyor, salıya D.Parti Grupunda görüşülecek.”
- Haberin başlığı: “Mısırda buhran çıkıyor”. Spotu da “Müslüman Kardeşler Cemiyeti kapatıldı. 400 kişi tevkif edildi.”
- Haberde “Millet Partisi mesulleri davası karara kaldı” başlığı var. Haberin spotunda, “Sınaklar kendilerini müdafaadan imtina ettiler ve müdafaa için lüzumlu evrakın parti binalarında kaldığını söylediler” ifadeleri yer alıyor.
Manşet altındaki ilk haber şu:
“Gangster Nazif, soyduğu kimselerle yüzleştirildi.”
Bu ilginç haberin spotu da çok dikkat çekici:
“Yüksek tahsil yapsaydım, cemiyete daha zararlı bir adam olurdum!,,” diyen Gangster, Franguli mağazasını ve diğer mağazaları nasıl soyduğunu anlatıyor.
Haberin altında; “Gangster Nazif’i yakalıyan dün mükafatlandırılmaları kararlaştırılan polis memuru ile jandarma eri”nin fotoğrafının altında da bu yazıyor.
Yine manşet altında: “Kar ve tipi Şehirde seyrüseferi aksattı” başlığının devamında “Yerlerin kaygan olması ve zincirlerin takılmaması yüzünden otobüsler, taksiler yokuşları çıkamadı, arabalarını garaja çeken şoförler cezalandırılacak.” Diye yazılmış.
Manşet altından devam edersek “Bayındırlık Bütçesi” başlığının spotu da şöyle: “Bütçenin komisyonda görüşülmesine başlanması münasebetile Bayındırlık Bakanı izahat verdi.”
Şimdi öyle bir haber var ki… bu haber iyi okunmalı!
BAŞLIK “BİR FABRİKA BUGÜN TÖRENLE KAPANIYOR!”
Törenle fabrika kapanır mı? Kapanıyormuş işte. Okuyalım:
“Pastorize süt fabrikası, alâkalılardan yardım göremediği, türlü zorluklarla karşılaştığı için faaliyetini tatile karar verdi ve bu münasebetle bir kapanış töreni düzenledi.”
Bu haberin devamını bende merak ettim ve haber metnini de vereyim:
“Bir müddet evvel Beşiktaşta Köyiçinde Sinanpaşa caddesinde tesis olunan Paktör fabrikasının kapanacağı ve bu münasebetle de bir tören yapılacağı, bu müessesenin sahibi tarafından bildirilmektedir. Fabrika sahibinden alınan bir davetnameye göre Paktör müessesesi, bugün saat 15 te yapılan bir törenle kapanacak, faaliyetine son verecektir.
Halka sıhhi ve temiz süt içirmek
-Arkası sa.6 Sü.8 De-
(o sayfayı açtım ve devam ediyorum)
-Baştarafı 1 nci sahifede-
Maksadile kurulan ve müteşebbisine bir hayli pahalıya mal olan fabrika, mecud talimatnameye rağmen alâkalılardan yardım görememiş, uğradığı çeşitli müşküller yüzünden faaliyetini tatil zorunda kalmıştır. Bugünkü kapanış törenine basın mümessillerini de davet eden müessese sahibi, fabrikasının kapanmasında âmil olan müşkülleri açıklayacaktır.
Şimdiye kadar davetler, açılış törenlerine yapılırdı. Fakat müessese sahibi memleketimizde ilk defa görüldüğü üzere basın mümessillerini fabrikasının kapanış törenine davet etmektedir. Bu görülmemiş davet şekli, basın çevresinde büyük alâka toplamış bulunmaktadır.”
-Bu gazeteden sizlerle paylaşacağım çok konu var. Hele o gangster Nazif’in haberi tefrika olur tefrika.
