TTK’nın özelleştirilmemesini savunan görüş; çözüm önerilerinin, 1994 yılında yazılan “TTK İnceleme Kurulu raporu” ile 2017’de sendikanın BEÜ’ye hazırlattırdığı “Zonguldak Kömür Havzası Kömür Madenciliği Potansiyeli ve TTK Raporu”nda yer aldığına dikkat çekti.
Genel Maden İşçileri Sendikasını ziyaret eden ve TTK için hazırlanan 1994 ile 2017 yılı raporlarını değerlendirerek çözüm önerilerini sunan Av. Ahmet Toptan, özelleştirme ile Zonguldak’a yazık edileceğine dikkat çekti. 1.2 milyar ton taşkömürü rezervinin bir kere yapılacak 400-500 milyon dolarlık yatırım ile 2 bin yıl işletileceğini, 30-40 bin kişiye istihdam de sağlanacağını belirten Ahmet Toptan, briket kömürle daha çok kazanç elde edileceğini gerçeğine de vurgu yaptı. Her yıl 3 milyar dolarlık kok kömürü ithalatından da ülkenin kurtulacağını ifade eden Toptan, sendika ziyareti sonrası görüşlerini Ereğli Önder’e açıkladı.
Kdz. Ereğli’de buluştuğumuz Ahmet Toptan, iki ayrı rapordan söz etti. 1994 yılındaki “Türkiye Taşkömürü Kurumu İnceleme Kurulu Raporu” ile Genel Maden İşçileri Sendikası’nın Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü’ne hazırlattığı “ZONGULDAK HAVZASI Kömür Madenciliği Potansiyeli ve Türkiye Taşkömürü Kurumu Raporu” nu okuduğunu ve bu raporlara göre TTK’nın özelleştirilmeden kendi ayakları üzerinde durabileceğini söyleyen Ahmet Toptan, çok yönlü çalışmalar ile bu gerçeklerin kamuoyuna anlatılmasını istedi.
TTK’nın uzun yıllar binlerce istihdam da sağlayarak kârlı bir kurum varlığını sürdürebileceğini raporlardan örnekler vererek anlatan Ahmet Toptan sözlerini şöyle dile getirdi:
“Bu çalışmamız bizim iki ana çalışma üzerine kuruldu biri 1994 tarihli biri 2017 tarihli. Her ikisi de Maden İş Sendikası Zonguldak’taki Sendikanın çalışmasıyla ilgili olarak onların bulduğu insanların teknik çalışması.
1994 çalışmasında 30’a yakın kurum insan odalar siyasi partiler başbakanlık olmadık insan yok, hepsinin imzası var. 94 çalışması Zonguldak’ın belki de gördüğü en muvassal çalışma. 2017 biraz daha teknik bir çalışma daha bir teknik arada tabi 24 yıl var. Ben 95 yılı ile 2017 yıl çalışmalarını okuduktan sonra bu çalışmayı yaptım. Daha doğrusu ocağı kapatalım diye söylentiler başladı onlara da çok canım sıkıldı. Biz bu bölgenin çocuğuyuz dedem benim oradan emekliydi ve meslek hastalığından vefat etti. Abim hala emekli maaş alıyor biz de o bölgede büyüdük yani işçilerle beraber oranın ekmeğini yedim. Çok da canım sıkıldı bu iki raporu bana gönderdiler o iki raporun üzerine bir çalışma yaptım. Çalışmanın ana hatlarını şimdi ezberden söyleyeceğim yazılı haline daha teknik olarak bakarsınız. 1994 çalışması en kapsamlı çalışma olayda. Kandilli’den başlayarak Amasra’ya kadar. 2017’de öyle ocak ocak teknik çalışma yapılmış. Ne kadar masraf edilir hangi koşullar yaratılır hangi üretim biçimi nasıl elde edilir falan gibi böyle çok ayrıntılı çalışma.
94 yılı çalışmasının ben size sonucunu söyleyeyim. Milyon Dolar olarak bu Amasra’dan Kandilli’ye hepsinin rehabilite edilmesi yeniden ayak açılması yeniden çalışma düzeninin kurulması için gerekli masraf 278 milyon dolar. Buna 2 tane de lavlar kurulması dahil ediliyor. Onlar da 35’e milyon dolar filan yani 350 milyon dolara 1994-2000’e kadar takvim yapmış 2000’e kadar da bu işin yapılmasını öngörmüştü o rapor 350 milyon dolara Zonguldak’ta bütün ocaklar Kandilli’den Amasra’ya kadar rehabilite ediliyor yeni ayaklar açılıyor yeni üretim biçimleri deneniyor eski usul terk ediliyor ve üretim katlanıyor. 18 bin 19 bin de yeni işçi alınacak. 19 bin işçi alınacak üretim de o zaman 4 milyon tonmuş 6 milyon tona 7 milyon tona çıkarılır diye hesap yapılıyor. Tüvanan kömür üretimi ayrı biliyorsunuz işlenmişi ayrı. Bu işlenmişin miktarı ile ilgili 94’te 18 bin kişi alındığında 4 milyon 5 milyon dolar satılacak kömür çıkarılıyor. Üretim taş kömürü özellikle çelik üretiminde çelik fabrikalarında koklaşır olarak alınıyor. Ve Türkiye’de şuanda 2017 raporuna da daha sonra gireceğim esas masraf ve esas üretim amacı koklaşır kömür haline gelmesi.
Esas mesele o ama 94 ayrıca yakacak olarak pazarlanması diğer endüstriyel alanlarda da kullanılmasını öngörerek 18 bin işçi daha alındığında bu üretimin 6-7 milyon tona çıkabileceğini öngörüyor. Artı yıllık süspansiyon miktarları var 100 milyon 200 milyon daha yatır diyor işte devlet tarafından bunun sıfıra çıkacağına hatta kârlı hala geleceğini öngörüyor. Bunda 30’a yakın devlet kurumu oda sendika özel şahıs bütün kurumların imzası var. Başbakanlık danışmanlıkların imzası var. Yani o rapor devletin ve bütün kamu kurumlarının Zonguldak’ta bu işe bakışını özetleyen bir rapor 94 raporu vereceğim o kitabın baş sayfasını hatta gazeteye basın bunlar demişler bunu diye. Bir devletin işletmesi özel sektör değil. Özelleştirme değil devletin özel bir örgütlenme ile burayı işletmesini öngörüyor o rapor. Açıkça da yazmışlar bunu Müsteşarın açıklaması olabilir, Enerji Bakanı, Müsteşar olabilir şimdi hatırlamıyorum. Bu yapılmıyor 94’daki raporundakilerin hiç biri yapılmıyor
2017’de bir rapor daha var. Bu iki rapordan ben bu sonuçları çıkardım 6-7 sayfalık bir özet var. 2017’de durum şu işçi sayısı filan indirilmiş 7 bin 8 bin işçi indirilmiş üretim bir milyon bir buçuk milyon tona indirilmiş ve Türkiye 32 milyon ton çelik üretimi için yıllık 6 milyon ton koklaşır kömür kullanıyor. Bunu ithal ediyorlar ve yıllık ithalat faturası ne kadar biliyor musunuz? O yıllık 100 milyon doları ödeyemeyen 200 milyon dolar çok para diyen devletin koklaşır kömür için sadece tüketim için filan değil o kısım ayrı ödediği para yıllık 3 milyar dolar 2017’de. Bu dehşet bir şey. Bir gerçek bir şey ve bu hale gelmesi ocakların bu 3 milyar doları alıp ödeyenlerin işi bu açık. Onların ekmek parası haline getirmiş ocakları bu hale getirmesi. Şimdi 2017 raporunda mesela kömürün briketleştirilerek satılmasının çok büyük bir pazar olanağı var. Bunun 1994’deki rapor yazmış diyor ki briket haline getirelim satalım. Türkiye’de pazarlama falan çok kolaylaşıyor, dünyaya da satarız diyor. Briket haline gelmiş kömür bu koklaşır kömürün belki iki katını satabilir. Çünkü ben Almanya’da kullandım onu biriket kömürünü yerine gidip 4 kilo alıyorsun o akşam yakıyorsun yarınki akşam tekrar getiriyorsun. Bir de Pazar kolaylığı var paket kolaylığı var.
Ekmek alır gibi.
Evet ekmek alır gibi. Bunu öneriyor. 2017 sadece bu koklaşır kömür meselesini dikkate alarak hazırlanmış bir çalışma. Erdoğan Kaymakçı Beyin de imzası varmış o raporda gösterdi bana. Ama yani daha liberal kalıyor 94 raporuna göre 2017 raporu. Sadece çünkü o koklaşır kömür o bile önemli 3 milyar dolar her sene para verilmiş kömür burada ne kadar biliyor musunuz? Ölçülen kömür iki raporda da var 1.2 milyar ton kömür var havzada ve bunun 400 milyon tonu yüzeyde ya da yüzeye yakın yani kolay elde edilebilir durumda. Şuanda 700 bin kilometre yıllık sendikada söyledile,r yani biz o 700 bin tonluk üretimle orayı 2 bin yıl falan daha işletiriz. Bize de bir faydası olmaz. Hani su akar köylü bakar gibi olacak. Bu işin üretim biçiminin yenilenmesi için 350 milyon dolar öngörüldü 2017 raporu ona girmiyor şu kadar gerekir falan diye.
- Peki, sizin hazırladığınız rapor bu ikisinin derlemesi mi?
Tabi ki ikisinin derlemesi karşılaştırarak da söyledim aklımın yettiğince ben avukatım ama teknik raporu görünce anlıyorsunuz. 2017 raporu sadece koklaşır kömür için söylüyor o kömür için bile 4 katına 4 milyon tona çıkarılabilir diye üretimi düşünüyor. Ve o da 10-12 bin işçi alınabilir diyor. Yani 40 bin işçi alınsa burada yıllık 10 milyon ton kömür satılabilir ve süspansiyona falan da gerek kalmaz. Raporda var 1 kömür işçisi dışarıda en az 9 iş yaratıyormuş. Yani istihdam olayına ekonomistlerin hesabına göre 1 işçinin çalışması kömür işçisinin 9 iş yaratıyormuş en az. 15 e de var bazı dallarda. Ama 9 u esas aldığınızda 30 bin kişi 40 bin kişi işçi aldığınızda zaten borcunuz kalmıyor kimseye ve onun dışında 300-400 bin kişiye iş sağlıyorsunuz.
- Siz bu raporu sendikaya verdiniz?
Verdim.
- Değerlendirip bir cevap verdiler mi?
Benimle dün görüştüler okumaları için gönderdim okudular mı okumadılar mı sormadım.
- Sürece bağlı
Evet, sürece bağlı ama iyi niyet gördüm ben dün. Yeter Beyle görüştük, Erdoğan Bey yanımızdaydı, Zonguldak Belediye Başkanı Sayın Tahsin Erdem bey geldi katıldı destek verdiğini belirtmek için görüşmeye. Teknik açıklamalar yaptı o da yanında bu işin.
- Ziyaretinizi yayınladık sizin.
Öyle mi? Benim gördüğüm hissettiğim şey çoğu belediyeler, sendika, meslek örgütleri, meslek odaları artı madencilik sektöründe baş madencilerden, muhtarlar filan katılarak her bölgede bir şey kurul oluşturmak lazım. Ama ana komisyon Zonguldak’ta merkezde olmalı ve bir festival filan gibi yılda böyle bir hafta iki hafta süren bilgilendirme dönemi başlatılmalı. Bu yapı televizyonlara vs filan da açıklamaya gitmeli. Profesyonel bir çalışma yapılmalı. Birilerinin ben avukatım gördüğüm kadarıyla söylüyorum ama böyle bir çalışma yapıp bu rakamların ne kadar komik hale geldiğini, şimdi 400 milyon dolarlık tüketimin bütün havzayı yenileyeceğini ve bir kere sarf edileceğini düşünün. Ve yıllık 3 milyar dolar harcıyoruz. Bir kere o 350 milyon olmuştur şimdi biraz daha hadi 400 milyon dolar olmadı 500 milyon dolar. Türkiye Cumhuriyetinin şuanda yıllık bütçesi 12 trilyona yakın yani günde biz günde 40 milyar liraya yakın para harcayabilecek bir devletin tarafıyız. Bu devlet o paranın yarısını 400 milyon dolarını 500 milyon dolarını bir kere Zonguldak’a harcasa 30 bin 40 bin kişi işçi alınacak. Bunun yaratacağı iş ve ticaretin artması olanakların artması ayrı o 3 milyar dolarlık sadece koklaşır kömür ithalindeki kısmı da tasarruf edeceğiz. Büyük bir balık kaçmak üzere eğer özelleştirmeye gidilirse yazık edilir.
- Ben verdiğiniz bilgilere teşekkür ederim.”
HABER: Eyüp Bektaş
SENDİKA ZİYARETİ HABERİNİN LİNKİ.
https://www.ereglionder.com.tr/ttk-icin-rapor-hazirlandi
