Kısa adı KERÇEP olan Kdz. Ereğli Çevre Platformu, cumartesi forumları etkinliklerini sürdürüyor. 2 Kasım 2024 cumartesi günü Herkül Heykeli çevresinde düzenlenen forumda alınan kararlar, tüm kamuoyunun satır satır okuması gereken bir açıklamaya dönüştürüldü.
Erdemir başta olmak üzere bir çok kurumun dikkatine sunulan açılamada, bölgenin çevre sorunları ve alınması gereken önlemler konusunda muhataplarının dikkati çekilirken, Ereğli halkını da “Cumartesi Forumlarına katılarak, yaşanan kötü koşulların değiştirmeye, yanlışlara direnmeye destek vermez misin?” sorusu yöneltildi.
KERÇEP’in açıklamasının tamamı şöyle bildirildi:
KERÇEP, olarak Ereğli’deki Hava Kalitesi İzleme (HKİ) istasyonunun 3 yıl 9 aylık verisini incelediğimizde, 1.365 günün 601 gününde yönetmeliğin belirlediği sınırın (50 mikro gram /m3) üzerinde tozlaşmaya maruz kalınarak sağlığa zararlı hava solunduğunu açıklamıştık. Bu değere göre yılda 35 gün olan kabul edilebilir seviye yıllık olarak 4,5* katıdır. Ayrıca KERÇEP anketlerinde 2 aileden birinde solunum yolu hastalıkları olduğu, LÖSEV’in açıklamalarına göre de oransal olarak Ereğli’de, Ereğli dışındaki Zonguldak’ın 3,5** katı fazla kanser vakası olduğunun ortaya çıktığını duyurmuştuk.
Bu değerleri dikkate aldığımızda Ereğli’deki hava kirliliğinin Ereğli halkının sağlığı için korkutucu boyutlarda olduğu anlaşılmaktadır.
İlgili kurum, kuruluş ve kişilere soruyoruz…
1. Her gün çıplak gözlerimizle Ereğli sahilinin yarısında yer alan Erdemir’den çıkan duman, buhar, toz ve gaz salınımlarının bu kötü değerlere neden olduğu ortadır. Erdemir Genel Müdürü’nün bu sonuçlara rağmen “Erdemir Ereğli’yi zehirlemiyor” diyerek manipülasyon yaptığını düşünmekteyiz. Erdemir Genel Müdürü Erdemir salınımlarının canlı sağlığına zarar vermediğini forumlarımıza katılarak ya da yazılı açıklama ile anlatabilir ya da açıklayabilir mi?
2. Bu salınımların yok edilmesi için -varsa- yapılan çalışmaları, Erdemir’in, Ereğli’nin havasını, suyunu, toprağını kirletmeyecek duruma ne zaman ve nasıl geleceğini açıklanabilir mi?
3. Erdemir’in neden olduğu hava kirliliği tüm bölge halkını etkiliyor. Erdemir içinde varsa sanayi tipi Hava Kalitesi İzleme (HKİ) istasyonunu sonuçlarının saatlik ve aylık değerlerini açıklar mısınız? Yoksa, Ereğli halkı olarak neden olmadığını da bilmek istediğimizi buradan duyuruyoruz.
4. Erdemir alanının Özel Endüstri Bölgesi olması ile çevre zararlarından kamu kurumlarından daha az denetleme ve kontrol göreceği endişesi taşımaktayız. Aslında tam tersi olacağını, çevre yatırımları yaparak hızlı iyileşmenin sağlanacağını, özellikle akşamları artan toz vb salınımların Özel Endüstri Bölgesi olunması ile azalacak mı? Nasıl?
5. Erdemir’in Özel Endüstri Bölgesi olması ile ilçemiz sahilinin çok büyük bölümünün yaklaşık 4.000 dönümlük alanının emlak vergisinin ve harç ödemesinin olmayacağı açıklanmaktadır. Normal vatandaşın yerine getirdiği kamusal yükümlülükleri Erdemir yerine getirmediğinde, sizin çalışanlarınızın da içinde bulunduğu ilçe halkına, yerel yönetimin, özellikle çöp - su - çevre düzeni vb hizmetlerine olumsuz etkisinin olacağını dikkate alıyor musunuz?
6. 2053 yılında yani 29 yıl sonra “karbon sıfır” hedefine ulaşılacağını açıkladınız. Özel Endüstri Bölgesi olması ile sağlanan avantajlarla Erdemir’in özellikle hava kirliliğinin sona ermesi 29 yıldan çok daha kısa zamanda gerçekleşecek mi?
İl ÇEVRE ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ MÜDÜRLÜĞÜ’NE
1. KERÇEP’in açıkladığı Ocak 2021’den bu yana 45 ay – 1365 günlük Ereğli’deki hava kalitesi sonuçlarının İl Çevre Müdürlüğü sonuçları ile örtüşüyor mu? Bir yanlışlık varsa doğru değerler nedir?
2. 1365 günün %45’i kötü hava solunan Ereğli ve yakın bölgedeki yaklaşık 250 bin kişinin zehirlenmesine neden olan hava kirliliğinin önlenmesi için İl Çevre Müdürlüğü ne tür önlemler almıştır? Sağlıklı hava kalitesine ne zaman ulaşılabilecektir?
3. KERÇEP’in ortaya koyduğu kötü hava kalitesi ve halk sağlığını bozan emisyonlar nedeniyle başta Erdemir olmak üzere sebep olan kuruluşlar uyarılmış, cezalar verilmiş midir?
4. ERDEMİR Genel Müdürü “filtreler Çevre Müdürlüğü tarafından anlık kontrol edilmektedir, çalıştırılmaması söz konusu değildir” demektedir. Bu doğru mudur? Eğer bu doğru ise 1.365 günün hava kalitesi sonuçlarına baktığımızda neden Ereğli’nin 21:00 – 08:00 havası gündüz saatlerinden daha kötü olmaktadır?
5. Zonguldak ve yakın çevresinde (Kozlu, Trafik, Kilimli, Kuzyaka, Muslu, Tepeköy) 6 tane HKİ istasyonu varken neden Ereğli ve yakın çevresinde sadece 1 tanedir? Ereğli’deki hava kirliliği özellikle gizleniyor mu? Kandilli, Kepez, Gülüç, Alaplı ve Akçakoca’da neden HKİ İstasyonu yoktur? Bölgemizde yeni hava kalitesi izleme istasyonları ne zaman kurulacaktır?
6. Ayrıca Zonguldak’taki HKİ İstasyonlarında PM10 ve PM2,5 ölçümleri yapılabilirken Ereğli’de neden sadece PM10 ölçülmektedir? Ne zaman PM2,5 ölçümleri yapılacaktır. Ereğli’deki kötü hava özellikle gizlenmekte midir?
7. Erdemir’in içinde sanayi tipi HKİ istasyonu var mıdır? Varsa sonuçları neden yayınlanmamaktadır?
İL VE İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜKLERİ’NE
1. KERÇEP tarafından 2 yıl üst üste yapılan anketlerde ilçemizde 2 aileden birinde solunum yolu hastalığı olduğu, belediye başkanımızın ifadesine göre her ailede solunum yolu vakalarının olduğu ortaya çıkmaktadır. LÖSEV’den aldığımız bilgiye göre kanser vakalarının oransal olarak Ereğli’nin, Ereğli dışındaki Zonguldak bölgesinden 3,5 kat fazla olduğu anlaşılmaktadır. Bu sonuçlar İl ve İlçe Sağlık Müdürlüğü’nün sonuçları ile uyuşmakta mıdır? Uyuşmuyor ise doğru değerler nelerdir?
2. Eğer bu sonuçlar doğru ise ilçemizde çok büyük bir sağlık problemi yaşanmaktadır. İlçe halkının sağlık problemlerinin çözümlenmesi veya azaltılması için herhangi bir çalışma yapılmakta mıdır? Yapılıyorsa nelerdir?
ZONGULDAK VALİLİĞİ VE KDZ EREĞLİ KAYMAKAMLIĞI’NA
1. Kanunların verdiği yetki ve sorumluluklar, İl Genel Meclisi’nin çevre - halk sağlığı görev ve yetkileri doğrultusunda Zonguldak’ın en büyük yerleşim yeri olan Kdz. Ereğli’de yaşanan yüksek hava kirliliği ve sağlık problemlerinin kaynağı olan kuruluşların denetlenmesi ve çözümler geliştirilmesi neden sağlanmamaktadır?
2. Valiliğe bağlı olan İl Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü ile İl ve İlçe Sağlık Müdürlükleri tarafından ağır çevre kirliliği ve yüksek halk sağlığı problemleri kapsamında önlemler alması, halkın bilgilendirilmesi, halkın sağlığının korunması neden sağlanmamaktadır?
1. 5393 Sayılı Belediye kanununun Belediyenin Yetki ve Sorumlulukları bölümünde “…çevre ve çevre sağlığı … hizmetleri yapar veya yaptırır…” ifadesi vardır. Kdz. Ereğli Belediyesi ilçemizde yaşanan ağır hava kirliliğine ve halk sağlığını bozan şartlara karşı bugüne kadar ne tür tedbirler almıştır? Geleceğe dönük olarak neler yapmayı planlamaktadır?
2. Çevre ve çevre sağlığının bozulmasına neden olan özellikle ERDEMİR’e karşı zaman zaman Belediye Başkanımız en ağır ithamlarda bulunmakta, çevreyi kirlettiği, halkın sağlığını ciddi şekilde bozduğu yönünde demeçler vermektedir. Bu demeçlerin yanı sıra belediyemiz tarafından önleyici ne tür girişimlerde bulunulmuştur?
3. Hava kirliliğinin boyutları ve halk sağlığına etkileri konusunda halkın bilgilendirilmesi, halkın yapması gerekenler hakkında çalışmalar yürütülmüş müdür? İlçemizde 1 tane olan HKİ istasyonu sonuçları aylık olarak KERÇEP’in yaptığı gibi bir tabloda gösterilip belediye web sitesi ve ilçe panolarında gösterilip, hava kirliliğinin boyutları halkla neden paylaşılmamaktadır? Zonguldak ve yakın çevresinde 6 adet HKİ istasyonu varken Ereğli’de daha fazla kurulması için girişimlerde bulunulmuş mudur?
4. İlçemizdeki HKİ istasyonu sonuçlarının aynı nüfus büyüklüğündeki il ve ilçelerle sağlık sorunları açısından karşılaştırılması, sonuçlarının değerlendirilmesi, böylelikle Ereğli’deki çevre kirliliği ve sağlık problemlerinin net şekilde ortaya konulup, zarar veren şirketleri halka duyurup, tedbir almalarına yönelik çalışmalar yapılmış mıdır?
5. Ülkemizde ve yurtdışında belediyeler tarafından seyyar HKİ ölçüm ekipmanları, ses ölçüm ekipmanları kullanılmaktadır. Bunların sonuçları halkla paylaşılıp hem halkın hem kurum ve kuruluşların tedbir alması sağlanmaktadır. Bu uygulamalar Ereğli’de neden yapılmamaktadır?
6. Yurtiçi ve yurtdışı festivallere, çeşitli sosyal etkinliklere belediye meclis üyeleri gönderilmekte, çeşitli belediyelerle birliktelikler kurulmaktadır. Benzer şekilde Avrupa’da Erdemir büyüklüğünde Demir Çelik Tesisleri olan illerin belediyelerine, belediye teknik elamanları ve meclis üyelerini gönderip temasa geçip, hava kalitesi ve halk sağlığı sonuçlarına ulaşıp, karşılaştırma yapılması, başka belediyelerin aldığı önlemlerin belirlenip Ereğli’de uygulanması için çalışmalar neden yapılmamaktadır?
7. Erdemir’in Özel Endüstri Bölgesi olmasının Erdemir kaynaklı hava – su – toprak kirliliğine ne tür etkisi olacaktır? Belediyenin bu hususta bir çalışması var mıdır?
8. Belediyemizin mevcut durumda Erdemir’den aldığı emlak ve harç ödemeleri ne kadardır? Bu ödemelerin karşılanacağı şartlar ortaya çıkarsa Erdemir’in Özel Endüstri Bölgesi olmasına belediyemizin herhangi bir itirazı olmayacak mıdır? Ya da ödemeler yapılırsa kirliliğe sessiz mi kalınacaktır?
KDZ. EREĞLİ MİLLETVEKİLLERİ, İL GENEL MECLİSİ VE BELEDİYE MECLİSİ ÜYELERİ’NE
Yasama faaliyetleri yanı sıra halkın sorunlarını dile getirmek, ilgili kurumlara iletmek, yapılanları takip etmekle yükümlü milletin vekilleri Kdz. Ereğli’deki ağır çevre ve halk sağlığı problemleri ile ne kadar ilgilendiklerine baktığımızda Eylem Ertuğrul vekilimizin büyük bir çaba içinde olduğunu gözlemlemekteyiz. HKİ istasyonları analiz sonuçlarımızı TBMM’de soru önergesi yapan, HKİ istasyonlarının eksikliğini sorgulayan, konu hakkında ERDEMİR’i sorgulayıp, zorlayan bir gayret içinde olduğunu görüyoruz. Ayrıca çevre ve Erdemir’in özel endüstri bölgesi olması hakkında başlattığımız Cumartesi Forumlarımıza katılarak yaşanan olumsuzlukları dile getirmiş, halkın talepkâr ve zorlayıcı olmasını salık vermiştir.
1. Kdz. Ereğli’li olan Saffet Bozkurt vekilimiz ise çevre, halk sağlığı ve Erdemir’in özel endüstri bölgesi olması ile yaşanan zorluklara en ufak bir tepki vermemektedir. Kendisine soruyoruz. Ereğli halkının ağır bir çevre kirliliği altında yaşaması, çok yüksek solunum yolu ve kanser vakaları ile karşılaşması sizi ilgilendirmiyor mu? Siz bu halkın sağlığı, geleceği, yaşamı için büyük bir tehdit oluşturan bu konulara neden sessiz kalıyorsunuz?
2. Diğer taraftan il ve yerel ölçekte halkın temsilcisi olmak için seçime girip, seçilen 31 kişiden oluşan belediye meclis üyelerimizden Yakup Şekip Okumuşoğlu, Naile Bingöl ve Yıldıray Arslan’ı katkılarından dolayı kutlayıp, ayırarak geri kalan 28 belediye meclis üyemize ve il genel meclisi üyelerine aynı soruları soruyoruz. Ereğli halkının ağır bir çevre kirliliği altında yaşaması, çok yüksek solunum yolu ve kanser vakaları ile karşılaşması sizi ilgilendirmiyor mu? Siz bu halkın sağlığı, geleceği, yaşamı için büyük bir tehdit oluşturan bu konulara neden sessiz kalıyorsunuz?
Anayasanın 56. Maddesi şöyle demektedir : Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir.
1. Anayasanın sana yüklediği ödevi yerine getirmen gerekmez mi?
2. Eğer Erdemir’de çalışan yakınlarının işinden olacağı endişesi duyuyorsan aslında onların çıplak gözlerinle görebildiğin kötü çalışma koşulları altında hastalanmasından endişe etmen gerekmez mi?
3. KERÇEP’in Cumartesi Forumlarına katılarak, yaşanan kötü koşulların değiştirmeye, yanlışlara direnmeye destek vermez misin?
Hava Kirliliği ve Kanser Vakaları Yüksekliği Hesaplamaları
* Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği’ne göre sağlıklı bir ortam için tozlaşma 365 günün 35 gününde ortalama 50 veya üstü olabilir. Ereğli’de tozlaşma 3 yıl 9 ayda yani 1365 günde 601 gün 50 üzerinde gerçekleşti.
Hesaplama:
Yönetmelik : 35 / 365 = 0,096, Ereğli : 601 / 1365 = 0,44, Oran : 0,44 / 0,096 @ 4,5 katı
Ereğli’de hava kirliliği yönetmeliğin belirlediği sınırın 4,5 katıdır.
** LÖSEV’e göre Ereğli’de Zonguldak’ın %60 kanser vakası var.
Ereğli nüfusu 180 bin, Zonguldak 600 bin, Ereğli dışındaki Zonguldak 600 – 180 = 420 bin.
Hesaplama :
Ereğli : %60 / 180.000 = %0,00033, Ereğli Dışı Zonguldak : %40 / 420.000 = %0,000095,
0,00033 / 0,000095 = 3,5 katı.
Ereğli’de kanser vakaları Ereğli dışındaki Zonguldak’ın 3,5 katıdır.
Çevre, hava kirliliği ile kanser vakaları, solunum yolu hastalıkları doğrudan ilişkilidir.