MÜSİAD Karadeniz Ereğli Başkanı Kemal Gülbay ilçede inşaat sektöründe büyük bir daralma yaşandığına dikkat çektiği açıklamasında, bazı önlemlerin alınmasını istedi. Gülbay, , İnşaat ve Yapı Malzemeleri Sektöründe faaliyet gösteren üyelerle yapılan bölgesel istişare ve değerlendirme toplantısının sonuçlarını gönderdiği yazılı açıklama ile şöyle bildirdi:
MÜSİAD Karadeniz Ereğli Şubesi olarak üyelerimizin faaliyette bulundukları sektörlerle ilgili düzenli olarak istişare ve sektörel değerlendirme toplantıları yapmaktayız. Üyelerimizden aldığımız bilgiler ve önerileri toparlayarak hem MÜSİAD Genel Merkezimize ve onların aracılığıyla yetkili kişi ve kurum temsilcilerine hem de bölgemizde konuların muhatapları olabilecek yetkililerimize ileterek iş insanlarımızın yaşadıkları sorunlara çözüm önerilerimizle birlikte katkı sağlamaya çalışıyoruz.
Geçtiğimiz son 2 yılda faiz indirimlerinin etkisi ile dövizin ve enflasyonun artması, buna bağlı olarak inşaat maliyetlerindeki döviz endeksli artışlarla birlikte konut arzının az, talebin ise çok olduğu bir dönem geçirdik. Bu durum ülkemizde ve bölgemizde konut ve kira fiyatlarının enflasyonun çok üstünde artış göstermesine neden oldu.
Karadeniz Ereğli'de son 5 yıldır Türkiye ortalamasının 2 katı üzerinde seyreden daralma sadece inşaat sektöründeki firmaları değil, demir, beton, alçı, elektrik malzemeleri, trafo, kombi, perde, mobilya, cam, parke, plastik boru, çivi, boya gibi 250 civarında yan sektörü de olumsuz etkiledi. Birçok firmamızın iş yapabilme kapasiteleri düştüğü gibi bu süreçte firmalarımızın küçülme veya iş değişikliğine gitmek zorunda kaldığı durumları duyuyor, gözlemliyoruz.
Ülkemiz ve bölgemiz genelinde gerçekleştirilen konut satışlarıyla ilgili hazırladığımız tablo 1’de göreceğiniz üzere, Karadeniz Ereğli’nin 2017 yılında sıfır konut satışı 1.199 adet olurken, 2017 yılından sonra sürekli bir düşüş eğilimine giren konut satışları 2017 yılına kıyasla, Türkiye ortalamasının %30 daraldığı bir dönemde 2021 yılı sonunda % 69 oranında azalarak 374 adet, 2022 yılına görede 488 adetle %59 azalış göstermiştir.
Yine aynı dönem içerisinde ilimiz Çaycuma ilçesinde ciddi bir oranla %73, Alaplı'da %4 lük artış kaydedilmiş, Bartın hariç diğer Zonguldak merkez ve komşu iller Türkiye ortalamasına yakın ya da altında kalmışlardır.
Toplam konut satış rakamlarını paylaştığımız tablo 2’te baktığımızda, 2017 yılına kıyasla 2022 yılında Türkiye ortalaması % 5’lik büyüme kaydederken Karadeniz Ereğli % 21’lik düşüş yaşamıştır.
Sektörde faaliyette bulunan üyelerimizle rakamlara da bağlı kalarak yapılan değerlendirmelerde, bölgemizde inşaat sektörünün en büyük problemlerinin başında imar revizyonunun geldiği, nakitte veya çeşitli menkul kıymet yatırımlarında bekleyen yatırımcı olmasına rağmen yeni konutlar arz edilemediği için sektöre nakit girişinin olmadığı, bankaların inşaat sektörüne yeterli desteği sağlayamadıkları ve bu yüzden inşaat firmalarımızın üretim için finansman sıkıntısı ile karşı karşıya kaldıkları, yeterli konut arzı olmadığı için kiralık ve satılık ev fiyatlarının fahiş oranda yükseldiği, yeni imar alanları oluşturulamaz ve revizyon meselesi bir an önce çözüme kavuşturulamazsa bölgede etkisini hissettirmeye başlayan ve sadece inşaat sektöründe değil birçok sektörde yaşanan daralmaların Türkiye ortalamasının oldukça üstünde artacağı dile getirildi.
Konuyla ilgili yapılan değerlendirmeler sonucunda aşağıda yer alan çözüm önerilerimizin yetkililerle ve kamuoyu ile paylaşılması kararlaştırılmıştır.
1. Konut üreticilerinin yeni ekonomi politikaları gereği talebin azalacağı endişesiyle azalan üretim iştahını arttırabilmek için;
a. Kısa vadede karar vericilerin revizyon sorununu çözerek bekleyen konut arzlarının önünü açması, uzun vadede yeni imar planları hazırlanarak il olmaya hazırlanan Karadeniz Ereğli'mize yeni yerleşim alanlarının açılması gereklidir.
b. Konut üreticilerine yeni üretim (proje) odaklı kredilerin önünün açılması elzemdir. Bu konuda mutlaka üreticilere kredi desteği verilerek finansmana erişimlerinin sağlanması gereklidir. Bu sayede konut arzı yükseleceği için, sıkılaştırma politikasının gevşediği, faizlerin düştüğü, konut talebinin artacağı önümüzdeki 1-2 yıl içinde konut talebini karşılamada arz sıkıntısı yaşanmayacak, tekrar konut ve kira fiyatlarında fahiş artışlar olmayacaktır.
2. Bölgemizin coğrafi yapısı da göz önünde bulundurularak, müteahhitlerin konut yapabilecekleri alanların oluşturulabilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız tarafından arsa tahsisleri yapılarak müteahhitlerden kat karşılığı vb projelerle konut üretiminin hızlanması sağlanabilir.
3. Konut üretiminin arttırılabilmesi için geçici olarak örneğin 2 yıl boyunca inşaat dışı diğer sektörlerdeki firmalara konut üretimlerinde daha öncede uygulanan KDV istisnası uygulanabilir.
4. Tüm sektörlerde olduğu gibi İnşaat sektöründe de nitelikli personel bulunmakta zorlanılmaktadır. Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri vb. kurumlar bünyesinde sektörün ihtiyaç duyduğu vasıflara haiz iş gücü yetiştirilebilmesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır.
5. Konut alıcılarına yönelik direk faiz indirimli kampanyalar yapmak fiyat artışlarına neden olmaktadır. İlk evim vb projeler yapılacaksa konut havuzu oluşturularak fiyatlar sabitlenmeli ve uygun finansmanlı konutlar bu havuzdan satılmalıdır.
Sektörde faaliyette bulunan üyelerimizle yapmış olduğumuz toplantının hayırlara vesile olmasını dilerken, sektörün yaşadığı sıkıntıların giderilebilmesi en azından sektöre katkı sağlayabilecek çalışmaların yapılabilmesi hususunda iş dünyasının beklentileri olduğunu dile getirir, atılacak adımlara katkı ve destek sağlama hususunda üzerimize düşeni yapacağımızı da belirtmek isteriz.
