BOLU (AA) - ZAFER GÖDER - Bolu'da fındık popülasyonunun kuraklığa dayanıklılığı test edilerek, sürdürülebilir üretim hedefleniyor.
Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsünce Türk fındığının araştırılması, türlerin geliştirilmesi ve ekonomik değerinin yükseltilmesi için Berk köyü mevkisinde 2008'de 225 fidanın dikildiği bahçe oluşturuldu.
Yaklaşık 6 dönüm büyüklüğündeki fidanlıkta, Türkiye'nin farklı bölgelerinden getirilen fındık türleri üzerinde çeşitli çalışmalar yürütülüyor.
Son olarak 2021'de tek gövdeli Türk fındığı ağaçlarına Düzce, Giresun ve Ordu gibi illerde yetiştirilen ekonomik değeri yüksek kültür fındıkları aşılanarak başarılı sonuçlar elde edildi.
Enstitü tarafından hazırlanan yeni proje kapsamında ise gerek Türk fındığı gerekse bu fındığın gövdesine aşı yapılarak üretilen kültür fındığı türlerinin iklim değişikliğine direncinin ölçülmesi için çalışma başlatıldı.
Bu kapsamda fidanlıktaki seçili fındık ağaçlarına, topraktan aldığı su miktarının ölçülmesi için cihazlar takıldı.
Cihazlarla ağaçların anlık, günlük ve aylık su alma oranları izlenerek, özellikle kurak dönemler olan temmuz ve ağustosta yaşanabilecek susuzluğa karşı nasıl tepki verecekleri takip edilecek.
Proje tamamlandığında hangi fındık türünün hangi hava şartında daha verimli ve uzun süre yaşayabileceği tespit edilerek, üreticilere bu türleri yetiştirmeleri tavsiye edilecek.
- "Çalışma Türkiye'de fındık türlerinin daha uzun yıllar üretilebilmesi için önemli"
Enstitü Müdürü Dr. Mustafa Arslan, AA muhabirine, Türk fındığının önemli bir tür olduğunu söyledi.
Türkiye'nin ilk aşılı Türk fındığı tohum bahçesinin Bolu'da kurulduğunu aktaran Arslan, burada 9 fındık popülasyonunu bir araya getirerek çiçek açma ve tomurcuk gelişim zamanlarını izlediklerini belirtti.
Arslan, fındık popülasyonlarının iklim koşullarına verdiği tepki ile iklim şartlarına dayanıklılığının belirlenmesi için çalışma başlattıklarını belirterek, "Dünyada olduğu gibi ülkemizde de küresel ısınma ve bunun etkisiyle kuraklık büyük sorunlar arasında yer alıyor. Biz de ülkemizde ormancılık ve tarım sektöründeki bilim adamları olarak bu konuyla ilgili çalışıyoruz. Türk fındığı çalışma alanımızda da Türk fındığının strese karşı dayanıklılığı var mı, kuraklığa karşı ne tür tepkiler verebiliyor onu görmekteyiz." diye konuştu.
İklim değişikliğiyle ilgili laboratuvarda, seralarda ve aşılı fındık bahçesinde birçok çalışma yaptıklarını dile getiren Arslan, "Bu sene de farklı materyalle objektif olarak ağaçlarımızı teste tabi tutacağız. Gövdelere taktığımız sensörler vasıtasıyla su potansiyelleri üzerinde anlık, günlük ve aylık tespitler gerçekleştireceğiz. Buna göre de popülasyonlarını, doğal yaşam ortamlarını karşılaştırıp şu popülasyon kuraklığa dayanıklıdır ya da değildir anlamında sonuçlar vereceğiz." dedi.
Arslan, fidanlıktaki 9 farklı Türk fındığı popülasyonu üzerinde iklim testlerini uygulayacaklarını anlatarak, "Fidan gelişiminde hangi popülasyonlar ön plana çıkıyor, ne şekilde gelişim sağlıyor, bunları görüp ona göre tarım sektörüne 'Bu popülasyon Türk fındığı kuraklığa karşı daha dayanıklı, bunun gelişimi daha fazla, bununla ilgili meyve verimi daha yüksek düzeyde elde edilebiliyor' diyeceğiz. Böylece insanların yaptığı yatırım boşa gitmesin." ifadelerini kullandı.
Benzer yönde daha önce çalışmalar yaptıklarını aktaran Arslan, mevcut çalışmalarını bunlarla örtüşecek şekilde devam ettireceklerini kaydetti.
Arslan, Türkiye'de fındık türlerinin daha uzun yıllar üretilebilmesi ve ekonomik olarak değerlendirilebilmesi için çalışmanın önemli olduğunu vurgulayarak, "Sonuçta yılların birikimi var burada. Her şey bir anda gerçekleşmiyor. Yıllardan beri buradaki bahçeyi kurmak için uğraştık. İnşallah iyi neticeleri alıp bu işle uğraşan sektördeki çalışanlara faydalı olmaya çalışacağız." dedi.
