Kdz. Ereğli Tarih Doğa ve Kültürünü Yaşatma Derneği bülteninde “3400 Yıllık Baskı Kalıbı Yeniden Hayat Buldu” başlıklı yazıyı Kdz. Ereğli Belediyesinin bir dönem Basın Danışmanlığı görevinde bulunan Nergis Bozkurt kaleme aldı.
Derneğin yayın organı bültendeki Nergis Bozkurt’un bu yazısında İnönü Mağarasında bulunan motiften şöyle söz ediliyor.
2021 yılında, Kdz. Ereğli Belediyesi bünyesinde faaliyet gösteren SBD TV için çekim yapmak üzere, Orkun Dinçel ve Hatice Durak Avşar’la birlikte İnönü Mağarası’na gittik. Doç. Dr. Hamza Ekmen ve Doç. Dr. Gülden Ekmen’in başkanlığında uzun süredir yapılan kazı çalışmalarında Ereğli’nin arkeolojik tarihi üzerine çok önemli bulgulara ulaşılıyor. Biz de bunu kayda geçirmek istedik. Gitmemizden 15 dakika kadar önce yeni bir arkeolojik esere ulaşılmıştı. 3400 yıldır toprağın altında yatan bir çömlek baskı kalıbı, usta ellerle, özenle gün yüzüne çıkarılmıştı.
Kazı ekibi bunun heyecanını yaşıyordu. Tabii biz de bu heyecana eşlik ettik. Tarihe tanıklık etmek, 3400 yıllık bir esere dokunabilmek çok başka bir duygu hakikaten…
Hocalarımız, daha sonra yaptıkları incelemelerde bu baskı kalıbının Mezopotamya Türklerinin inançlarının bir yansıması olduğu, üzerine basılarak içlerinde saklanılan eşyaların ya da malzemelerin bereketinin, bolluğunun arttığı düşüncesiyle kullanıldığı bilgisini verdiler.
Kazılar sırasında İnönü Mağarası’nda seramik fırınına ulaşılmış ve pek çok seramik eser gün yüzüne çıkarılmıştı. Bunların büyük bölümü, Ereğli Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor ya da koruma altına alınmış durumda. Konuyla ilgili pek çok makale de yayınlandı.
Bu süreçte, Cumhuriyet Halk Evleri’nde Taş ve Tahta Baskı kursunun düzenli olarak açılmasına ilişkin de çalışmalarımız devam ediyordu.
Ortaya çıkarılan bu çömlek kalıbı, 3400 yıllık bu motifin yeniden hayat bulması için harekete geçmemize yol açtı. Bu motifin kumaşlarda, seramik çalışmalarında ve diğer objelerde yeniden hayat bulması için eşim Nart Bozkurt’la birlikte bir proje hazırladık. Belediye Başkanı Halil Posbıyık’a sunduk ve desteğiyle çalışmayı başlattık.
İlk aşamada Belediyede tasarımcı arkadaşımız Erkut Gözalan bu kalıbın teknik çizimlerini yaptı. Tahta oyuncak üretimiyle tanıdığımız Ümit Ansen bu çizimlere bağlı olarak tahta kalıpları çıkardı. Cumhuriyet Halk Evleri’nde tahta ve taş baskı kursu veren eğitmen Emine Altuntaş ve 10 kursiyer bu kalıpla kumaşlara giysilere, baskı çalışmaları yaptılar. Ve ortaya çok güzel örnekler çıktı. Bu kapsamda hazırlanan Ereğli Baskı Sergisi 21-24 Temmuz 2022 tarihlerinde Yaşlı ve Genç Evi’nde sergilendi ve büyük ilgi gördü.
Önümüzdeki dönem açılacak seramik kurslarında bu motifin kullanılması konusunda da ön görüşmeler yapıldı.
Bu motifin İnönü Mağarası kazılarının simgesi olması için çalışma da yapılıyor. Çok memnuniyet verici...
Dileriz, bu çalışma bir ilk adım olur. Başta İnönü Mağarası kazıları sırasında ortaya çıkarılan ve çıkarılacak pek çok farklı obje olmak üzere yeni motifler, yeni desenler projeye eklenir. Tarihle bugünü iç içe kavrayarak, farkında olarak Anadolu medeniyetinin zenginliğini günlük hayatımızın da parçası haline getiririz.
Bu çalışma, arkeologların, kent yönetiminin ve sanatçıların işbirliğinin güzel bir örneği olmuştur.
“Güneş Kültü”yle yani bereketle, doğayla uyum içinde yaşamayla ilgili bu motif Ereğli’ye şans getirsin.
