Karadeniz Ereğli'de, İstiklal Savaşı’nın ilk deniz şehidi Recep Kahya ile Milli Mücadele yıllarında üstün yararlılık gösteren “Alemdar” gemisinin Ereğli’ye intikalinin 104. yıl dönümü dolayısıyla etkinlik düzenlendi.
Süleymanlar Mahallesi’ndeki Alemdar Anıtı önünde gerçekleştirilen tören, çelenk sunumu, saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı.
Karadeniz Bölge ve Garnizon Komutanlığında görevli Deniz İkmal Üsteğmen Can Şahin, "Alemdar" gemisinin önemine değindi.
Şahin, Alemdar'ın Milli Mücadele'ye katılması ve tarih sayfalarına altın harflerle kazınmasına sebep olacak olayların Osmanlı nakliye gemisi Tir-i Müjgan'ın Kızılırmak ağzında karaya oturması ve Alemdar'ın onu kurtarması için görevlendirilmesi ile başladığını söyledi.
MİLLİ MÜCADELE YILLARINDA BÜYÜK İŞ DÜŞTÜ
Kurtuluş Savaşı’nın fiilen başladığı, düzenli ordu çalışmalarının sonuca ulaştığı dönemde, cephelere sevk edilecek mühimmatın Rus limanından Trabzon ve Samsun’a, küçük motorlar ve takalarla çekildiğini anlatan Şahin, ihtiyaç duyulan silah ve mühimmatın daha büyük miktarlarda olabilmesi için "Alemdar"a Milli Mücadele yıllarında büyük iş düştüğünü söyledi.
7 KAHRAMAN DENİZCİ TARAFINDAN KAÇIRILDI
"Alemdar" gemisinin 23 Ocak 1921’de gece yarısı 7 kahraman denizci tarafından İstanbul’dan Ereğli’ye kaçırıldığını, Ereğli halkının milli mücadeleye inanmış ruh içerisinde "Alemdar"ı bağrına basarak her türlü kolaylığını sağladığını belirten Şahin, şöyle devam etti: "Geminin kumanya ve yakıt ikmali sonrası Trabzon’a hareket etmek için 27 Ocak’ta ayrıldığının ihbar edilmesi üzerine Zonguldak’ta bulunan Fransız C-27 gambotu tarafından yolu kesilerek tüm silahlara el konuldu.
"21 TÜRK 6 FRANSIZ'A ESİR OLAMAZ"
Yalnızca süvari ve çarkçıbaşı tabancalarını saklama imkanı bulmuştu. 27 Ocak 1921 günü gemide bulunan 6 Fransız asker eşliğinde C-27 gambotu refakatinde İstanbul’a hareket edildi. 2. Kaptan Güverte Üsteğmen Ali Dursun’un, ’21 Türk 6 Fransız’a esir olamaz.’ sözüyle heyecanlanan personel, yapılan plan sonucunda Ereğli’nin 10 mil açıklarında, kendi arasında kargaşa çıkararak kumandayı tekrar ele aldı ve Fransız askerlerini etkisiz hale getirerek Ereğli’ye dönüş yapmayı başardı. Bu sırada olayı fark eden C-27 gambotu ‘Alemdar’a ateş açmış, çatışma seslerini Ereğli’den duyan halk, sahilden ve denize açılan sandallardan yaklaşık 200 kişilik grupla C-27 motor gambotuna yaylım ateşi açarak geminin açığa kaçmasını ve daha sonra Zonguldak’a dönmesini sağlamıştı.”
İSTİKLAL SAVAŞI'NIN İLK DENİZ ŞEHİDİ RECEP KAHYA
“Alemdar” gemisinin kaçırılmasını önlemek maksadıyla Çoban Çeşmesi önlerinde karaya oturtularak kinistin valfleri açılarak bir miktar su almasının sağlandığını aktaran Şahin, şunları kaydetti: “Serdümen Recep Kahya, bu çatışma sırasında kalbinden vurularak İstiklal Savaşı’mızın ilk deniz şehidi olarak en yüksek mertebeye ulaşmıştı. Çatışmada 3 personel de yaralanmıştır. Recep Kahya’nın cenazesi 28 Ocak 1921’de bütün Ereğli halkının katılımıyla Bozhane yoluyla Yalı Caddesi’nden geçirilerek Hükümet Meydanı’na getirilmiş, İskele Camisi’nde kılınan ikindi namazına müteakip şehir mezarlığına defnedilmiştir. Ereğli Limanı’na gelen 1 kruvazör ve 2 muhripten oluşan Fransız filosu ‘Alemdar’ı yeniden almak istemiş ancak geminin karaya oturtulması nedeniyle bu girişiminden başarılı olamadan dönmüşlerdir. ‘Alemdar’da esir edilen 6 Fransız askerin iadesi maksadıyla Kastamonu ve Havalisi Komutanı Mirliva Muhittin Paşa ile Fransız Amiraller arasında devam eden görüşmeler sonucunda 17 Şubat 1921’de Alemdar Antlaşması yapılmış, buna göre Fransız askerlerin iadesi karşılığında karasularımızda Türk bayraklı gemilere dokunulmaması ve Alemdar'ın Ereğli'de kalması karara bağlanmıştır. Alemdar Destanı, milli hükümet açısından 9 ay sonra 20 Ekim 1921’de Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması’ndan önce kazanılan ilk diplomatik zafer niteliğindedir.”
ÇETELERİ YAKALADI, RESMİ MAKAMLARA TESLİM ETTİ
"Alemdar"ın 24 Eylül 1921 gecesi Ereğli'den gizlice hareket ederek 29 Eylül 1921'de Trabzon'a ulaşarak Trabzon Nakliyat-ı Bahriye Kumandanlığı emrinde göreve başladığı ve milli mücadele sırasında bir çok görevde bulunduğuna dikkati çeken Şahin, "Üzerine monte edilen toplar sayesinde başta Şahin vapuru olmak üzere Rus limanında harp mühimmatı taşıyan gemilere karakol ve kollama görevi yapmıştır. Alemdar böylelikle milletimiz için hayati önem taşıyan stratejik deniz nakliyatında unutulmayacak değerde önemli hizmetler yapmıştır. Ayrıca Pontus çeteleri ile mücadele etmiş, Romanya ve Bulgaristan'a deniz yolu ile kaçan Abacı Yanko ve Sarı Yani çetesini yakaladığı gibi bir çok çeteyi de yakalayarak resmi makamlara teslim etmiştir.
Şahin, “Alemdar” gemisinin, 1959 yılında hizmet dışına çıkarıldığını, 1964 yılından sonra özel firmalar tarafından kullanıldığını ve 1982 yılında sökülmez üzere satıldığını, Kasım 2004’te Ereğli’de kurulan Gazi Alemdar’ı Yaşatma Derneğinin çalışmaları sonucunda, İstanbul Tersanesi’nin imalat projeleri, Ereğli Belediyesinin konulacağı sahil şeridini, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikalarının da gerekli sacları vermesiyle bugünkü haline getirildiğini sözlerine ekledi.
Törene, Kaymakam Mehmet Yapıcı, AK Parti Zonguldak Milletvekili Saffet Bozkurt, CHP Zonguldak Milletvekili Eylem Ertuğrul, Karadeniz Bölge Komutanı Albay Ahmet Öztürk, Belediye Başkanı Vekili Kadir Tekin, askeri erkan ile ilçe protokolü katıldı.
Daha sonra Devrim Bulvarı’ndaki İnönü Parkı’na ilk deniz şehidi Recep Kahya adına yapılan anıta protokol tarafından karanfil bırakıldı.
KUTLAMA PROGRAMI
İkinci program, sahil bulvarında bulunan Gazi Alemdar Müze Gemisi’nde gerçekleştirildi.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından Alemdar Gemisi Yaptırma ve Yaşatma Derneği Başkanı Can Canver günün anlam ve önemine ilişkin konuşmada bulundu.
Milletvekilleri Bozkurt ve Ertuğrul da konuşmalarında "Alemdar"a İstiklal Madalyası verilmesi için çalışma yapacaklarını söyledi.
